Geboren als neusademer

Scheve tanden, oorpijn, veelvuldige verkoudheden, snurken en kwijlen. Op het eerste gezicht niet meteen zaken die iets met elkaar te maken hebben misschien … of wel? Jazeker, want je kunt zelf invloed hebben op deze problemen door de manier van ademhalen aan te pakken.  

Elk kind wordt geboren als neusademer, maar kan plotseling een mondademer worden. Mondademen is een gewoonte waarbij de lippen geopend zijn en er door de mond geademd wordt. Het ontstaat vaak na een periode van neusverstopping of door een allergie. Omdat de neus tijdelijk niet of moeilijk doorgankelijk is, gaat iemand door de mond ademen. Wanneer de neus weer vrij is, kan de gewoonte om door de mond te ademen blijven bestaan. Gezonde mensen ademen dus door de neus. Zo wordt de lucht gefilterd en verwarmd. Mondademen heeft vervelende gevolgen voor de gezondheid. Behalve dat er sneller luchtweginfecties optreden, is er een grotere kans op oorproblemen. Ook beïnvloedt de bijkomende lage tongligging de stand van de kaken en het gebit. Hierdoor zien we bij mondademers vaak een overbeet. 

Hoe begint mondademen? 

Baby’s worden dus in principe geboren met een goed werkende neus, waardoor het op de juiste manier kan ademen. Toch kan het mondademen al op jonge leeftijd opgemerkt worden. Grofweg zijn er  drie oorzaken waardoor mondademen start: 

• Problemen met neusademhaling. Dit kunnen chronische problemen zijn zoals sinusitis, allergieën, hooikoorts of een scheef neustussenschot. Maar ook een tijdelijke (neus)verkoudheid kan ervoor zorgen dat het mondademen na de verkoudheid blijft bestaan; 
• Een te korte tongriem. Dit belemmert een juiste tonghouding waardoor de tong niet tegen het gehemelte aangezogen kan worden. De mond- en kaakspieren verslappen waardoor de mond makkelijker open blijft staan. De stap naar mondademen is dan heel makkelijk; 
• Een speen of duimzuigen. Gedurende het zuigen is er vaak wel neusademhaling, maar ook een lage tongligging. Nadat de speen of duim uit de mond valt, blijft de mond vaak openstaan en blijft de tong laag, wat weer resulteert in mondademen. 

 Zelf als ouder signaleren 

Aan het mondademen kan dus een medische reden ten grondslag liggen. De huisarts of KNO-arts kan nagaan of dat zo is. Is dat uitgesloten, dan is er sprake van een gewoontehandeling. Het is fijn dit als ouder vroeg te signaleren bij je kind, zodat je je kind kan helpen om de goede ademgewoonte aan te leren. Kijk daarvoor eens naar het volgende: 

• De lippen zijn snel uitgedroogd. Vaak worden deze met de tong bevochtigd; 
• De lippen zijn rood en/of wat gezwollen; 
• De mond staat vaak open in rust, de mond/lippen lijken wat slap; 
• De tanden staan naar voren of er is sprake van een open beet; 
• ’s Morgens wordt je kind wakker met een natte plek op zijn kussen; 
• Het kind slaapt met de mond open; 
• De mond voelt vaak droog aan.

Wat doet de logopedist? 

Gelukkig is neusademing en correct mondgedrag in de meeste gevallen goed aan te leren. Ook op latere leeftijd. Vaak is het best moeilijk om er thuis consequent mee aan de slag te gaan. Een OMFT-gecertificeerd logopedist kan je dan helpen. Deze onderzoekt de aard en de ernst van het probleem en begeleidt jou en je kind stapsgewijs bij een juiste ademhaling en correct mondgedrag. Een mooi cadeau, want daar heeft je kind de rest van zijn leven plezier van. 

In de langere versie van dit artikel lees je hoe je zelf met je kind aan de slag kunt om het neusademen te stimuleren. Het is te lezen op https://mondeling-logopedie.nl/blog/.

Mayke Drost is eigenaar van van Mondeling Logopedie en werkzaam als gecertificeerd oro-myofunctioneel therapeut (OMFT). OMFT is een oefentherapie waarbij wordt gewerkt aan het trainen van de mondspieren als deze niet goed in balans zijn. Met OMFT worden de mondspieren weer in evenwicht gebracht. Dat gebeurt met spieroefeningen, maar ook wordt gewerkt aan bewustwording van je onjuiste manieren en gewoontes. www.mondeling-logopedie.nl  

Instagram: @mondeling.logopedie – Facebook: @mondelinglogopedie – Linkedin: @maykedrost