Personeelskrapte – Ska Praat Podcast

De vierde Ska Praat Podcast staat online. Deze keer een special over personeelskrapte in de kinderopvang. Over wat er vandaag de dag aan de hand is, oplossingen die nodig zijn voor de korte termijn en natuurlijk voor de lange termijn. We willen graag transparant zijn naar onze ouders.   

Podcast host Chantal zit ook deze aflevering weer klaar om het gesprek te leiden. Samen met Louise Joosten (directeur bestuurder bij Ska), Catharina Boonstra (manager servicecentrum) en Rachel den Boer (regiomanager) gaat ze het gesprek aan over de personeelskrapte in de kinderopvang. 

Waarom is er een personeelstekort in de kinderopvang?
De kinderopvang in Nederland kampt met een enorm personeelstekort. Maar hoe is dat ontstaan? Volgens Louise Joosten zijn daar verschillende redenen voor. “De basis van het probleem is dat er vanaf de economische crisis in 2010 steeds minder mensen naar de opleiding pedagogisch medewerker zijn gegaan.” vertelt Louise. Daarnaast heeft de kinderopvang sinds 2018 te maken met een nieuwe wetgeving (IKK). In deze nieuwe wetgeving staat dat de opvang voor hetzelfde aantal kinderen meer pedagogisch medewerkers moet hebben. Ook is de vraag naar kinderopvang de afgelopen jaren enorm gestegen wat op zijn beurt ook om meer pedagogisch medewerkers vraagt. En dat terwijl er steeds minder mensen op de opleiding pedagogisch medewerker zitten. 

In 2020 kwam hier natuurlijk de coronacrisis bovenop. “We hadden te maken met meer zieke medewerkers, medewerkers die niet konden werken doordat ze in quarantaine zaten en zwangere medewerkers die vanaf 28 weken niet meer mochten werken. Er waren een stuk minder medewerkers om de planningen rond te krijgen.” vertelt Louise. 

Geen plotselinge kwestie
De personeelskrapte in de kinderopvang is niet plotseling ontstaan. Waarom kampt Ska (en alle kinderopvangorganisaties in Nederland) nu met tekorten? “Tot en met de eerste helft van 2021 leken wij het nog goed te redden. De voorspellingen in het voorjaar van 2021 waren dat we in een recessie zouden duiken, maar dat bleek (gelukkig) niet het geval.” zegt Catharina. De vraag naar kinderopvang is juist groter geworden. Catharina: “vanaf oktober 2021 zagen we een explosieve groei in de tekorten, dat komt door de samenloop van omstandigheden die Louise net ook al benoemde.” 

Voelbaar voor ouders
Het personeelstekort binnen de kinderopvang is aldus sinds het najaar van 2021 ook te merken bij Ska. “Door het noodzakelijk moeten sluiten van locaties zadelen we ouders op met een probleem. Zij moeten op het laatste moment een alternatief bedenken.” vertelt Rachel. “Wij communiceren naar ouders over dit probleem dit doen we samen met de centrale oudercommissie en de lokale oudercommissies. Daarnaast hebben we een klankbordgroep opgericht waarin we samen met ouders in gesprek gaan over de problemen waar we tegenaan lopen en toetsen we bij hen de oplossingen die we bedacht hebben.” 

“We willen zo open en transparant mogelijk zijn om dit uit te leggen en ouders mee te nemen in het probleem” 

Wat doet Ska aan het personeelstekort?
Een vraag waar veel ouders waarschijnlijk mee zitten op dit moment: wat wordt er gedaan aan het personeelstekort? Catharina vertelt er meer over. “In eerste instantie besteden we veel tijd om zoveel mogelijk nieuwe medewerkers in te laten stromen. We hebben een nieuwe recruiter aangenomen zodat we volledige focus hebben op het werven en selecteren van nieuwe medewerkers.” Maar de focus ligt ook op bbl studenten en zij-instromers. “We starten binnenkort een nieuwe bbl-klas. Deze studenten werken vier dagen in de week bij Ska en gaan daarnaast een dag in de week naar school. Ook vragen we aan onze werknemers en onze ouders of zij iemand in hun omgeving hebben die al ervaring heeft om met kinderen te werken, maar net niet het minimumniveau heeft voor pedagogisch medewerker (niveau 3). Met aanvullende modulen kunnen zij een certificaat behalen waarmee zij gerechtigd is om in de kinderopvang te werken. Dit noemen we zij-instromers.” vertelt Catharina. 

Naast het werven van nieuwe medewerkers is Ska ook bezig met een andere belangrijke partij: de huidige werknemers. “We proberen bij Ska een goede werkgever te zijn. We vinden het belangrijk dat we naast het harde werken ook fun hebben met elkaar. Ook is er de mogelijkheid voor wie daar behoefte aan heeft om je verder te ontwikkelen.” 

“Onze werknemers zijn echt onze helden” 

Sluiting systematiek van Ska
We kunnen er momenteel niet meer omheen dat er af en toe een locatie moet sluiten. Rachel vertelt er meer over: “Het aantal openstaande diensten is momenteel groter dan het aantal diensten dat we kunnen oplossen. Om daar goed mee om te gaan hebben we een sluiting systematiek ontwikkeld die ons de mogelijkheid biedt om een langere tijd vooruit te kijken. Zo worden medewerkers ook op andere locaties ingezet. Het voordeel voor ouders is dat we hierdoor eerder kunnen laten weten wanneer een locatie helaas moet sluiten.” Ditzelfde systeem biedt ook de mogelijkheid voor werknemers om van tevoren te weten wanneer ze op een andere locatie werken.  “Locaties waar grotere tekorten zijn hoeven hierdoor niet vaker te sluiten dan andere locaties. Elke locatie zal een keer sluiten, maar we streven ernaar dat ouders dit een week van tevoren krijgen te horen.” Zegt Rachel. 

Waarom toch nieuwe locaties openen?
De discussie triggert een vraag bij Chantal. Waarom opent Ska nieuwe locaties als ze niet alle locaties open kunnen houden? Louise legt uit hoe dat zit. “Het is goed om te weten dat een nieuwe locatie niet altijd een uitbreiding is. Soms is een nieuwe locatie een verplaatsing van een al bestaande locatie. Af en toe wordt er een nieuwe locatie geopend dat wel een uitbreiding is, maar die beslissing is vaak dan al twee jaar van tevoren genomen.” 

Wat doet de politiek tegen dit probleem?
Personeelskrapte in de kinderopvang is een landelijk probleem. Maar wat doet de politiek aan dit probleem? Louise: “De politiek is op de hoogte van dit probleem. Belangrijk is om een splitsing te maken tussen oplossingen op de korte termijn en oplossingen op de lange termijn. Voor de lange termijn is men nu bezig is met een evaluatie van de wet IKK om te kijken wat er goed is aan de wet en wat maakt het werken met die regelgeving in de praktijk toch heel lastig? Die uitkomsten zullen tijd nodig hebben.” Naast de evaluatie omtrent de wetgeving IKK is de politiek samen met de kinderopvang aan het kijken hoe de kinderopvang weer een stabiele sector kan worden.  

Op de korte termijn zijn er ook een paar oplossingen. Louise vertelt er meer over. “De staatssecretaris is met de kamer in gesprek om per 2022 een landelijk afgekondigd beperkte versoepeling van de regelgeving vrij te geven, waar ook richtlijnen bij komen die de GGD bij hun inspecties kan hanteren. Het zijn beperkte versoepelingen van de regelgeving, maar die maken het ons wel werkbaarder. Een voorbeeld hiervan is dat op de groepen waar wij werken met voorschoolse educatie programma, een van de twee medewerkers die op die locatie werken hoeft niet over het VE-certificaat te beschikken. Het is natuurlijk wel een professionele medewerker, maar de aanvullende VE-opleiding hoeft die medewerker niet gevolgd te hebben. Dat geeft ons meer mogelijkheden in het rooster.” 

Wil je op de hoogte worden gehouden. Klik op de button Volgen en op het belletje in de Spotify app. Je krijgt dan een melding wanneer er een nieuwe podcast online staat. 

SPECIAL: Personeelskrapte in de kinderopvang – Ska Praat Podcast | Podcast op Spotify 

Meer nieuws & blogs