Zelluf doen – blog van Joyce van den Akker

Opeens wil je kind alles ‘Zelluf doen!’ En hij heeft groot gelijk, want jonge kinderen leren het meest door zelf te doen. Door zelf te doen, worden ze zelfstandig en onafhankelijk, en leren ze zichzelf kennen. Iets (uiteindelijk) zelf kunnen, geeft kinderen zelfvertrouwen! Bij Ska Kinderopvang (stimu)leren we kinderen daarom zoveel mogelijk om zelf te doen. Daar hebben ze hun hele leven baat bij!

Vijf tips om zelluf doen op een leuke manier ook thuis te stimuleren:

1. Zelf boterham smeren
Je bent misschien geneigd om snel, snel de boterham van je kind te smeren. Hij is er zelf toch nog veel te klein voor? En bovendien is een mes ook te gevaarlijk… Maar het zal je misschien verrassen wat je dreumes of peuter al zelf kan. En vind je een echt mes wat spannend, geef hem dan een plastic mesje of een bot fruitmesje. Daar kun je tenslotte ook prima mee smeren. En over dat ‘snel, snel’? Het is inderdaad handig om er de tijd voor te nemen. Misschien heb je wat dat betreft wat aan de tips van Nathalie.

Je baby is natuurlijk echt nog te jong om zijn eigen boterham te smeren, maar misschien niet om hem zelf te eten. Wanneer hij daar oud genoeg voor is? Dat bepaalt íe zelf! Wijst hij naar de boterham of probeert hij er naar te grijpen? Kijk dan of hij zelf wil eten. Snijd de stukjes zo voor dat hij ze zelf kan pakken. Ben je bang dat hij alle stukjes in zijn enthousiasme op de grond gooit? (En die kans is natuurlijk levensgroot.) Leg ze dan één voor één binnen zijn handbereik.

2. Zelf aankleden
Je moet er wel geduld voor hebben, maar jonge kinderen leren er een hoop van als zij zichzelf proberen aan te kleden. En ze zijn maar wát trots als het lukt. Een geschikt moment op de dag om je kind hiermee te laten oefenen kan prettig zijn, zonder dat je in alle haast voelt dat je meer zou willen helpen. Ga erbij zitten om hem eventueel op weg te helpen en kijk in stapjes wat er nodig is om hem te stimuleren. Laat je kind bijvoorbeeld op de grond zitten en leg z’n broek zó neer dat hij hem makkelijk aan kan trekken.

En ken je de bekende ‘jassentruc’? Jas op de grond, je kind staat achter zijn jas bij de capuchonkant, bukken, armen door de mouwen en zwaai je jas maar over je heen! Kinderen vinden het geweldig als je zelf ook mee ‘oefent’.

Als je je baby aan- en of uitkleedt en zeker als je dat in alle rust doet en erbij zegt wat je aan het doen bent, merk je dat hij al snel aanvoelt wat er gaat komen en meebeweegt. Speel daarop in door hem er de tijd voor te geven. Vooral bij het uitkleden kan hij snel dingen zelluf doen. Trek z’n sok bijvoorbeeld nét niet helemaal uit en laat hem het laatste stukje trekken. Wat een lol!

3. Zelf een keuze maken
Kinderen vinden het fijn om zelf te kiezen. Geef je je kind op jonge leeftijd al kleine keuzes, dan voelt hij dat zijn mening er mag zijn. Je kunt het beste beginnen met het bieden van niet meer dan twee keuzes; dat is behapbaar. Welke broek trek je aan, deze of deze? Wil je de appel of het mandarijntje?

4. Samen een klusje doen in huis
Kinderen vinden het geweldig om jou mee te helpen met klusjes in huis. Geef je kind ook een doekje als je gaat afstoffen en hij zal je al snel nadoen. Bij het koken kan je peuter helpen (zachte) groente te snijden. Met dat mesje waar hij zijn eigen brood mee smeert, lukt dat best En wees ook niet bang om op een gegeven moment een wat scherper mes te geven. Of laat je kind helpen tafeldekken door één voor één de spullen aan te geven of te benoemen, en te zeggen dat hij die op tafel mag zetten. Op het kinderdagverblijf dekken de dreumesen en peuters ook graag zelf de tafel. In een rij lopen ze trots van de keuken naar de tafel, ieder met een beker, bord of pakje beleg in de hand.

5. Zelf ontdekken
Peuters zijn van nature nieuwsgierig en gaan graag op onderzoek uit. Laat ze vooral hun gang gaan en zorg dat er voldoende te ontdekken valt. Bewaar bijvoorbeeld in één van je aanrechtkastjes je koelkastdoosjes en monteer op dat kastje geen kindveilige sluiting.

Samen spelen met je kind is goed, maar wissel het van jongs af aan af met zelf spelen. Ga bijvoorbeeld niet (altijd) bij je kind in de zandbak zitten, maar laat hem lekker zelf aanmodderen. Liefst letterlijk; bij Ska Kinderopvang hebben wij niet voor niets in bijna al onze ontdektuinen een kraan met een drukknop op peuterhoogte.

Joyce van den Akker, pedagogisch coach/beleidsmedewerker bij Ska Kinderopvang