Spelen met openeindmateriaal – blog van Margreet Peek

In de groepsruimte staat een grote bak met houten schijfjes, kurken, houten ijsstokjes, dopjes en wat lege potjes. Nieuwsgierig komen er wat kinderen kijken. Wat is dat? Voorzichtig wordt een kurk opgepakt en neergezet. Hé, de kurk valt om! De kurk wordt weer opgepakt en neergezet. Hé, nu blijft de kurk wel staan, en kijk: een houten schijfje past er bovenop. Voorzichtig proberen de kinderen wat er nog meer op een kurk kan liggen. 

Muziek!

De kurk en het dopje kunnen ook in een leeg potje; dan heb je ineens een muziekinstrument. De ogen van het kind dat dit net ontdekt, beginnen te stralen. Zij schudt het potje eerst zachtjes heen en weer, en ontdekt dan dat je het ook hard kan schudden en dat je dan het geluid ook harder hoort. Enthousiast beweegt ze het potje in haar eigen ritme. Elk kind ontdekt zijn eigen spel met openeindmateriaal.

Telkens wat anders

Stapelen, naast elkaar leggen, sorteren, ‘wat past waar in’. Elk kind onderzoekt voor zichzelf hoe het ermee bezig kan en wil zijn. Openeindmateriaal kan telkens wat anders voorstellen, prikkelt de nieuwsgierigheid en de fantasie, geeft voldoening, stimuleert kinderen er woorden aan te geven. Als een kind materiaal ordent, zet het bovendien een belangrijke ontwikkelingsstap die hem voorbereidt op het rekenen.

Niets staat vast, er zijn geen voorbeelden. Alles mag en alles is geweldig!

Tips om thuis aan de slag te gaan met openeindmateriaal:

Lege doosjes en bakjes, grote en kleine wc-rollen zijn voorbeelden van openeindmateriaal die je in elk huishouden vindt. Je kind gebruikt de wc-rol misschien eerst alleen om door te kijken. Van lieverlee ontdekt hij steeds meer mogelijkheden. Eventueel kun je laten zien dat je door het rolletje ook iets in een bakje kan laten glijden, hiermee stimuleer je je kind tot rijker spel.

Mama

Alleen wat ijsstokjes en wat houten, plastic of kartonnen rondjes neerleggen, geeft ook al een prachtig fantasiespel. Op de foto legt een van de kinderen de stokjes bij elkaar en vertelt trots dat ze een mama heeft gemaakt. Prachtig toch? 

Sorteren

Jonge kinderen zijn dol op sorteren. Ze vinden het prettig om de verschillende materialen te voelen. En ze houden van herhaling, voorspelbaarheid en overzicht; het geeft ze plezier, rust en zelfvertrouwen dat ze deze zelf kunnen creëren. Openeindmateriaal is daar ideaal voor. Een grote bak met kurken, stokjes, rondjes, houtjes en ander los materiaal plus wat lege, kleinere bakjes is alles wat je nodig hebt. Vaak beginnen kinderen uit zichzelf al te sorteren. Je kunt ze eventueel stimuleren door zelf een start te maken of door te vragen ‘Wat hoort bij elkaar?’ 

Een wereld te ontdekken!

Er zijn nog talloze andere manieren om openeindmateriaal aan te bieden. De materialen zijn overal om ons heen te vinden en kosten bijna niks. Tip: bewaar je koelkastdoosjes niet bovenin de kast, maar in één van de aanrechtkastjes. Je onderzoekende dreumes of peuter merkt vast snel dat er achter het keukendeurtje een wereld te ontdekken valt!

Margreet Peek, VE-specialist op Ska-peuterwerkplaatsen Kaatje en Karlijn in Amersfoort-zuid